شبکه چیست ؟|همه چیز درباره ی شبکه

در این محتوای به موضوع شبکه چیست و انواع آن پرداخته ایم و انواع مدل های شبکه در زمینه‌های متنوع و انواع توپولوژی شبکه را باهمدیگر چک خواهیم کرد. در ادامه این مقاله با شرکت دیجیتال مارکتینگ مهام همراه باشید.

بررسی انواع شبکه بر اساس کارکرد

شبکه  گروهی از افراد یا اشیاء نام دارند که می توانند اطلاعات را با یکدیگر در میان بگذارند و با یکدیگر در رابطه باشند. ولی در زمینه ی فناوری اطلاعات منظور از شبکه چه چیزی است؟ شبکه های کامپیوتری و یا اصطلاحاً Network، مجموعه ای تشکیل شده از سیستم های کامپیوتری، سخت افزار و نرم افزار های مربوط به شبکه و تجهیزات ارتباطی نظیر کابل های شبکه و یا تجهیزات بی سیم میباشد. شبکه به طور کلی به دو قسمت سخت افزار (Passive) و نرم افزار (Active) تقسیم بندی میشود.

بعضی از تجهیزات پسیو عبارتند از: انواع کابل، کانکتور، سوکت شبکه، رک و…

همچنین بعضی از تجهیزات اکتیو نیز از این قرار میباشند: سوییچ، هاب، روتر، فایروال و…

شبکه های کامپیوتری شامل دو بخش نرم افزاری و سخت افزاری می شوند.

آشنایی با تاریخچه شبکه

اگر قصد داشته باشیم به تاریخچه شبکه های کامپیوتری نگاهی داشته باشیم می‌توانیم به اواخر سال ۱۹۶۰ اشاره داشته باشیم، در این سالیان، وزارت دفاع امریکا آژانس تحقیقاتی پیشرفته خود را در رقابت با فعالیت های ماهواره‌ای اتحاد جماهیر شوروی را به راه انداخت. اسم این آژانس تحقیقاتی آرپا(Arpa) است. این آژانس پروژه‌های تحقیقاتی خیلی پر اهمیتی را در زمینه‌های استراتژیک و دفاعی به گردن داشت، یکی از این پروژه ها ساخت ارتباطات قوی در زمان جنگ های ممکن بود. به همین علت اولین شبکه کامپیوتری بین چهار کامپیوتر راه اندازی کردند که دوتای آنها در دانشگاه MIT و یکی دیگر از آنها در دانشگاه کالیفرنیا و دیگری در مرکز تحقیقاتی استنفورد قرار گرفته بودند. این همان شبکه آرپانت نام داشت.

مهم ترین کاربرد های شبکه چیست؟

کار شبکه چیست؟ شبکه کامپیوتری وظیفه ای دارد و آن این است که تا ارتباطات بین سیستم‌ها را برقرار کند تا کاربران آن شبکه بتوانند داده‌ها و تجهیزات را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

کاربرد شبکه، راه اندازی شبکه های کامپیوتری و برقراری ارتباط بین سیستم ها میباشد. کاربران شبکه می توانند داده‌ها و دستگاه‌هایی مانند پرینتر را با یکدیگر مشترک کنند. مدیران IT توانایی این را دارند که به راحتی تعداد زیادی از کامپیوتر‌ها را مدیریت کنند و سیاست‌های خود را در صدر کار قرار بدهند.

در حال حاضر کاربرد شبکه های کامپیوتری در همه زمینه های ارتباطی در دانش های مختلف مانند نظامی،پزشکی، علمی و یا حتی مصارف خانگی و اداری برای همه مشخص و واضح میباشد.

شبکه های کامپیوتری فارغ از فاصله فیزیکی میتواند از ۲ کامپیوتر و یا از یک سازمان با ۲ میلیون کامپیوتر و یا خیلی بیشتر به راحتی پشتیبانی خواهد کرد شبکه ها با اهداف گوناگونی راه اندازی خواهند شد که با استفاده از شبکه، کاربران توانایی این را دارند به طور مجتمع و سراسری به منابع و داده‌ها دسترسی داشته باشند و یا با همدیگر تماس صوتی و تصویری برقرار کنند. پرونده‌ها، فایل‌ها، سخت افزارها، نرم افزار و… در شبکه اشتراک گذاری شود و کاربران توانایی دارند بر اساس سطح دسترسی خود از آن‌ها استفاده کنند.

حال که با هدف و مزایای شبکه های کامپیوتری تا حدود خوبی آشنایی داشته باشید، به چک کردن کامل مفهوم شبکه کامپیوتری خواهیم پرداخت.

معرفی اصطلاحات رایج شبکه های کامپیوتری

در ادامه به بررسی اصطلاحات و عبارات رایج در دنیای شبکه می‌پردازیم.

کلاینت چیست؟

کلاینت (Client)، به سیستمی میگویند که درخواست و تقاضایی در آن وجود دارد و این درخواست در سرور مجموعه، پردازش و ارسال خواهد شد. برای نمونه هنگامی که شما با کامپیوتر خود به شبکه ای متصل میباشید و از آن بهره خواهید برد، سیستم شما نوعی کلاینت میباشد.

سرور چیست؟

سرور – Server، به کامپیوتر همیشه روشنی وآماده ای میگویند که توان سخت افزاری و نرم افزاری خیلی زیادی دارد و به عنوان کامپیوتر مرکزی، سرویس و خدماتی را به client‌ها ارائه خواهد داد. در شبکه های کلاینت سروری، هم کلاینت و هم سرور سیستم عامل مختص به خود را را خواهند داشت، کامپیوترها مضاف بر اینکه به هم متصل میباشند از همدیگر مستقل نیز میباشند یعنی اگر یک کامپیوتر یا دستگاه دیجیتالی که به شبکه متصل باشد، خاموش شده باشد یا به هر دلیل از شبکه خارج شود، همچنان شبکه پابرجا میباشد. ولی اگر سرور از مدار خارج خواهد شد سرویس‌هایی که ارائه خواهد داد نیز از دسترس خارج میباشد  و در روال کار شبکه اختلال ایجاد خواهد کرد. برای مطالعه بیشتر در مورد سرور می‌توانید مقاله فالنیک با عنوان “سرور چیست” مطالعه کنید.

برای خرید سرور hp روی لینک بزنید.

منظور از هاست چیست؟

هاست – Host، هر دستگاه یا سیستمی میباشد که به شبکه متصل میباشد و خدماتی را  ارائه خواهد داد و یا از خدمات و سرویس‌هایی در داخل شبکه استفاده خواهد کرد. با این تعریف هم کلاینت و هم سرور، Host به حساب می آید.

پیشنهاد مطالعه: معرفی انواع هاست ها

انواع شبکه های کامپیوتری

در این قسمت قصد داریم انواع مدل شبکه کامپیوتری را بر اساس وسعت و گستردگی چک کنیم:

منظور شبکه PAN یا شبکه شخصی چیست؟

PAN مخفف عبارت Personal Area Network میباشد و کوچکترین نوع شبکه میباشد. شبکه های شخصی دربردارنده تعداد محدودی از کامپیوتر ها و لوازم دیجیتال میباشد که نهایتا چند متر با هم فاصله خواهند داشت و به صورت باسیم یا بی سیم به همدیگر متصل و مرتبط خواهند شد.

برای نمونه هنگامی که شما تلفن همراه خود را از طریق بلوتوث به کامپیوتر متصل کرده اید یک شبکه ی شخصی یا PAN را ساخته اید.

در هر تایمی که شما دو دستگاه دیجیتالی را به صورت باسیم یا بی سیم و از طریق تکنولوژی هایی مثل وای فای یا بلوتوث و… به هم متصل کنید، یک شبکه شخصی را به وجود آورده اید.

LAN یا شبکه محلی چیست؟

LAN مخفف عبارت Local Area Network میباشد و به آن شبکه محلی گفته میشود. شبکه محلی مجموعه دستگاه‌های متصل به هم در یک مکان فیزیکی مثل یک ساختمان یا دفتر یا خانه میباشد. اندازه شبکه لن می‌تواند کوچک یا بزرگ است برای نمونه شبکه خانگی با یک کاربر یا شبکه سازمانی با صدها کاربر و دستگاه. یکی از تکنولوژی های مورد استفاده در این نوع شبکه، تکنولوژی Ethernet – اترنت است.

نکته مهم در تعریف LAN این میباشد که دستگاه‌ها در یک منطقه محدود به هم متصل میباشد. برعکسِ شبکه WAN یا MAN که مناطق جغرافیایی بزرگی را پوشش خواهد داد. بعضی از WANها و MANها چندین LAN را به هم متصل میکنند.

شبکه MAN یا شبکه شهری چیست؟

MAN مخفف عبارت Metropolitan Area Network میباشد و گستردگی به اندازه یک شهر یا مساحتی بزرگ را در محدوده شهر را دارا است. برای نمونه اتصال شعبات یک موسسه به شعبه‌های دیگر در محدوده شهری و شبکه تلویزیون کابلی نمونه‌ای از شبکه MAN میباشد.

شبکه شهری یا man محدوده ای به اندازه یک شهر را شامل خواهد شد.

پیشنهاد مطالعه : سئو سایت فروشگاهی و اهمیت آن 

منظور از WAN یا شبکه گسترده چیست؟

WAN مخفف عبارت Wide Area Network میباشد که از به هم پیوستن چند شبکه LAN به وجود خواهد آمد به این معنا که شبکه‌ای از شبکه‌ها به حساب می آید. این شبکه‌ها اغلب در میان شهرها، کشورها و یا حتی قاره‌ها بهره گرفته میشوند. برای اتصالات داخلی شبکه های WAN باید از ISP ها و زیرساخت های مخابراتی کمک گرفته میشود. از تکنولوژی‌های مورد استفاده در این نوع از شبکه ها می‌توان از تکنولوژی های ISDN – MPLS – ATM و غیره مثال زد. از جمله شبکه های WAN عبارتند از اینترنت و سرویس‌های ۳G و ۴G و …

شبکه گسترده یا wan در بردارنده ی محدود به ناحیه‌ای ویژه یا شهر و محلی خاص نمیباشد و می‌توانند ارتباطات بین‌المللی بسازند.

Gan چه نوع شبکه ای میباشد؟

GAN یا شبکه جهانی، کوتاه شده عبارت Global Area Network میباشد و به شبکه‌های سراسری و گسترده جهانی میگویند که محدودیت جغرافیایی را دارا نیستند.

منظور از شبکه محلی بی سیم چیست؟

WLAN به شبکه‌های محلی بی سیمی میگویند که مخفف Wireless Local Area Network میباشد. از مزایای این شبکه‌ها این است که کاربران می‌توانند جا به جایی داشته باشند و نیازی به اتصال فیزیکی نمیباشد. از جمله استانداردهای این شبکه استاندارد ۸۰۲.۱۱a میباشد.

۱- شبکه کامپیوتری چیست؟
۲- انواع شبکه از نظر وسعت
۳- انواع شبکه از نظر پیاده سازی
۴- انواع توپولوژی شبکه

معرفی انواع شبکه بر اساس کارکرد

در این بخش به چک کردن انواع شبکه از لحاظ کارکرد پرداخته ایم با ما همراه باشید.

منظور از شبکه های Peer to Peer چیست؟

در این مدل  از شبکه‌ها هیچ مدیریت متمرکزی وجود نخواهد داشت و کلاینت‌ها به طور کاملامستقیم به یکدیگر وصل میباشند. در این شبکه‌ها هیچ سروری وجود نخواهد داشت و هر کلاینت توانایی این را دارد هم نقش سرور را داشته باشد و هم نقش کلاینت. شبکه های peer to peer که برای محیط هایی با کمتر از ۱۰ کلاینت به کار گرفته میشوند، هزینه راه اندازی نسبتاً پایینی را دارا هستند . این شبکه در سیستم عامل ویندوز با نام Workgroup معروف میباشد. هدف اصلی این مدل شبکه های کامپیوتری ساخت ارتباط بین سیستم‌ها و دستگاه‌های دیجیتال و اشتراک گذاری فایل و دیتا میباشد.

منظور شبکه های client/server چیست؟

این شبکه ها اغلب در محیط های بزرگ به کار گرفته میشوند که دو نقش client برای نمونه سرویس گیرنده / کاربر شبکه و نقش server به عنوان سرویس دهنده مطرح میباشد. در شبکه های کلاینت سروری، سرورها، محلی برای ذخیره تمام فایل‌های شبکه میباشد و همه کاربران شبکه دارای سطح دسترسی معین میباشد.

شبکه domain چیست؟

شبکه های Domain از خانواده شبکه های کلاینت سروری میباشد که کاربران می‌توانند از سرویس های شبکه کمک بگیرند. مدیران شبکه می‌توانند به آسانی همه کاربران را مدیریت میکند و امنیت و پایداری شبکه را تامین خواهد کرد. در واقع کامپیوترها و دستگاه‌های دیجیتال در این مدل شبکه عضو دامین است و اسم و آدرسی تحت نام دامین دریافت خواهد کرد.

در شبکه های کلاینت سروری یک سیستم مشخصا برای نمونه سرویس دهنده خدمات رسانی خواهد کرد و وجود آن برای ارایه سرویس‌های کلاینت‌ها الزامی میباشد.

در این بخش به بررسی شبکه های اینترنت، اینترانت و اکسترانت خواهیم پرداخت.

تعریف دقیق شبکه اینترنت چیست؟

شبکه internet یکی از شبکه‌های خیلی گسترده و بین المللی میباشد که افراد این امکان را دارند انواع داده‌های خود از قاره‌ای به قاره دیگر به راحتی ارسال و دریافت کنند. شبکه‌ای که با تجهیزاتی مثل مودم و یا با استفاده از شبکه اینترنت موبایل می‌توان به آن متصل شوند. از پروتکل های معروف اینترنت می توان به HTTP و HTTPS و FTP اشاره کنیم.

تعریف شبکه اینترانت چیست؟

شبکه intranet شبکه‌ای محدود و خصوصی که اغلب توسط سازمان یا شرکت‌های بزرگ به کار گرفته میشوند و از پروتکل‌های مشابه شبکه اینترنت کمک میگیرند. با این اختلاف که داده‌ها خارج از این شبکه قابل دسترسی نمیباشند و افراد خارج سازمان نمی‌توانند به اطلاعات این شبکه دسترسی خاصی داشته باشند. برای نمونه شبکه اتوماسیون بین شعبات یک بانک که فقط کارکنان آن بانک‌ها به این شبکه دسترسی خواهند داشت.

تعریف شبکه اکسترانت چیست؟

شبکه اکسترانت یا extranet ترکیبی از دو شبکه اینترنت و اینترانت میباشد. اکسترانت شبکه امن در فضای مجازی میباشد که افراد خاصی از داخل و خارج سازمان می‌توانند به این شبکه دسترسی داشته باشند.

اختلاف  اینترانت و اکسترانت در این میباشد که اینترانت اغلب شبکه‌ای داخلی میباشد و سرورهای مجموعه در داخل سازمان وجود خواهد داشت و اشخاص بیرون از محیط سازمان توانایی این را ندارند از این شبکه کمک بگیرند. ولی اکسترانت روی فضای مجازی و به طور سراسری فعالیت دارد و افراد خارج سازمان، شبیه شرکای تجاری و مشتریان نیز توانایی این را دارند از این شبکه روی محیطی امن کمک بگیرند.

منظور از توپولوژی شبکه چیست؟

به نحوه جاگیری و معماری فیزیکی اجزا شبکه و چگونگی اتصال آن‌ها به یکدیگر، توپولوژی یا همبندی شبکه گفته میشود .یکی از عناصر پر اهمیت در طراحی و معماری یک شبکه، توپولوژی میباشد و قبل از راه اندازی شبکه باید به معماری شبکه توجه ویژه ای داشت.

توپولوژی یا همبندی شبکه در حقیقت همان معماری و ساختاری میباشد که شما برای شبکه خود انتخاب خواهید کرد.

معرفی انوع توپولوژی شبکه

در این قسمت به چک کردن انواع توپولوژی های شبکه خواهیم پرداخت.

برای استفاده از مشاوره و خدمات طراحی، پیاده سازی و پشتیبانی شبکه با شماره 02144372783 تماس بگیرید کارشناسان مهام آماده خدمت رسانی به شما میباشند.

۱- توپولوژی خطی یا BUS

در توپولوژی باس همه سیستم‌ها به یک کابل اصلی به نام Trunk یا Backbone متصل میشوند. به منظور اتصال کامپیوتر به کابل اصلی از Drop Line کمک گرفته می‌شود. زیرا همه ترافیک از کابل اصلی عبور خواهد کرد، طول کابل و تعداد نودها محدود میباشد و ارتقاپذیری کمی را دارا هستند. همچنین در پیداکردن خطا با سختی مواجه میشوید و اگر کابل Trunk قطعی داشته باشد همه شبکه از کار خواهد افتاد یا اصطلاحاً شبکه Down خواهد شد. ولی از مزایای این شبکه، هزینه راه اندازی پایین به علت عدم نیاز به دستگاه خاص میباشد.

در توپولوژی باس، عیب یابی آسان است.
۲- توپولوژی ستاره ای یا Star
در توپولوژی ستاره، همه clientها به یک دستگاه مرکزی که معمولا Switch یا Hub است متصل می‌شوند. این توپولوژی یکی از رایج ترین توپولوژی های شبکه است. مزایای همبندی ستاره ای عبارتند از:

هزینه کم، مهمترین مزیت توپولوژی استار است چون تنها به پورت I/O و اتصال به هاب با یک لینک نیاز داریم.
نصب آن آسان است.
کابل‌کشی کمی لازم است.
اگر یک لینک از کار بیفتد برای سیستم‌های دیگر مشکلی به وجود نخواهد آمد و بقیه شبکه دان نمی‌شود.
مدیریت و عیب یابی آن آسان است زیرا لینک به راحتی مشخص است.
معایب همبندی ستاره ای عبارتند از:

اگر دستگاه مرکزی دچار مشکل شود، تمام شبکه Down خواهد شد.
هاب احتیاج به منابع بیشتر و نگهداری منظم است زیرا سیستم مرکزی توپولوژی Star است.
در شبکه های کامپیوتری که ساختار ستاره ای دارند، همه دستگاه‌ها به یک دستگاه مرکزی متصل می‌شوند.
۳- توپولوژی token ring یا حلقه‌ای
در شبکه های حلقوی، clientها به دستگاهی به نام MAU متصل می‌شوند. در توپولوژی حلقه هر دستگاه از دو طرف به دو دستگاه دیگر وصل است و بین آنها لینک نظیر به نظیر وجود دارد. در نهایت این اتصالات به صورت حلقه هستند و این شبکه ساختار حلقه ای دارد. در نتیجه اگر دستگاهی بخواهد دیتایی به دستگاه دیگر بفرستد، این دیتا در یک جهت ارسال می‌شود. هر دستگاه دارای ریپیتر است و اگر دیتای دریافتی متعلق به دستگاه دیگری باشد، ریپیتر آن را به دستگاه بعدی می‌فرستد و این کار آنقدر تکرار می‌شود تا دیتا به مقصدش برسید. پس هر بسته‌ای هر کجا که بخواهد برود ابتدا باید token را دریافت کند و سپس تک تک CLIENT‌ها را دور بزند تا به مقصد مورد نظر برسد.

نصب توپولوژی حلقه، آسان است و مدیریت آسانی هم دارد چون برای افزودن و کم کردن دستگاه فقط کافیست دو لینک را تغییر دهیم. اما اگر لینکی خراب شود، کل شبکه دان می‌شود. از طرفی حجم ترافیک داخل شبکه بالاست چون دیتا باید کل حلقه را دور بزند.

شبکه های کامپیوتری token ring
توپولوژی Mesh

در شبکه مش، هر client با لینک اختصاصی نقطه به نقطه و به طور مستقیم به همه client های دیگر متصل است. اگر n دستگاه داشته باشیم، هر دستگاه به n-1 دستگاه دیگر وصل است و تعداد لینک ها برابر است با n(n-1)/2.